Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya nazaran, Bakan Çin Gang ile Honduraslı mevkidaşı Eduardo Reina’nın diplomatik alakaların kurulmasına ait ortak bildiriyi Pekin’de imzaladı.
Bildiride, iki ülkenin birbirlerini karşılıklı tanıdığı ve imza tarihinden itibaren büyükelçi seviyesinde diplomatik alakalar kuracağı vurgulandı.
Honduras Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Tayvan ile diplomatik alakaların kesildiği, onun yerine Çin Kamu Cumhuriyeti’nin (ÇHC), Çin’in temsilcisi olarak tanındığı duyurulmuştu.
Açıklamada, “Honduras Cumhuriyeti hükümeti, dünyada Biricik bir Çin olduğunu ve Çin Kamu Cumhuriyeti’nin Çin’in tamamını temsil eden Biricik yasal hükümet olduğunu tanır.” tabirine yer verilmişti.
Honduras’ın bağlarını kesmesi sonucu Tayvan’ı diplomatik olarak tanımayı sürdüren Birleşmiş Milletler (BM) üyesi ülke sayısı 12’ye düştü.
En nihayet Orta Amerika ülkesi Nikaragua, 10 Aralık 2021’de Tayvan ile diplomatik alakalarını keserek Pekin’i Çin’in temsilcisi olarak tanıdığını duyurmuştu.
Halen Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize, Güney Amerika ülkesi Paraguay, Karayip ülkeleri Haiti, Saint Vincent ve Grenadinler, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Pasifik ülkeleri Tuvalu, Nauru, Palau ve Marshall Adaları ile Afrika ülkesi Esvatini, Tayvan’ı Çin’in temsilcisi olarak tanıyor.
BM üyesi olmayan Vatikan da Tayvan ile diplomatik alakasını sürdürüyor.
Honduras’ın 27 Ocak’ta misyona başlayan Devlet Lideri Xiomara Castro, diplomatik tanıma alakasını Taipei’den Pekin’e çevirme niyetini lisana getirmiş, Dışişleri Bakanı Eduardo Reina’yı 23 Mart’ta müzakereleri yürütmek ve diplomatik protokol imzalamak için Pekin’e göndermişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan İç savaşta Mao Zıdong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Kamu Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) genel Heyetinde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda Fazla sayıda ülkenin diplomatik bağ tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Kamu Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM genel Konseyinde yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in Biricik legal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın milletlerarası örgütlerdeki pozisyonu belgisiz hale gelmişti.
Pekin idaresi, “Tek Çin” prensibini benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının kesimi olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı Dizi Tayvan’ın fiili bağımsızlığının türel bir statü kazanmasına, Tayvan hükümetinin dünya ülkeleriyle bağımsız diplomatik ilgiler kurmasına, BM’de ve öbür milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
ÇHC, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilgilerini kesmesini Koşul koşuyor.
Yorum Yok