Fransız müellif Albert Camus, 1957’de Nobel yazın Ödülü’nü kazanarak, Rudyard Kipling’den sonra bu mükafatı kazanan en genç muharrir olmuş, mükafatı aldıktan üç Yıl sonra da bir trafik kazasında ölmüştü. Hayatı boyunca varoluşçulukla ilgilendi ve temsilcileri ortasında Samuel Beckett ve Eugene Ionesco üzere devlerin de bulunduğu absurdizm akımının öncülerinden sayılmıştı. Yabancı, Veba, Düşüş, Birinci Adam, Sürgün ve Krallık ve vefatından Fazla sonra yayımlanan Mesut Vefat en Kıymetli yapıtlarındandır.
Ama biz onu bu sayıda daha minör yapıtlarından biriyle, eni mevzu ince ve alçakgönüllü bir kitap olan Seyahat Günlükleri ile anacağız.
Yolculuk Günlükleri, muharririn 1946-40 yılları ortasında, yani II. Dünya Savaşı’nın Çabucak ertesinde Amerika Birleşik Devletleri’ne ve Güney Amerika’ya yaptığı seyahatlerde tuttuğu iki defterden oluşuyor. Salt seyahat anıları yok bu defterlerde, yazın üzerine görüşleri, yazmakta olduğu kitaplarla ilgili notları da var. Birinci kısımda Amerika’yı keşfederken Evvel merak, heyecan ve hayranlığını görüyoruz, sayfalar ilerledikçe bu hislerin yerini derin bir Düş kırıklığı alıyor ve Camus’nün yazdıkları bir çeşit sistem tenkidine dönüşüyor. İkinci kısımdaysa birkaç Yıl sonra yaptığı Güney Amerika seyahatini okuyoruz. Bu Defa karşımızda hasta vücudu ve dertleriyle boğuşan, insanlardan Irak duran yorgun bir Camus Mevcut ve kitap daha içsel, daha felsefi bir Vaziyet almış.
Albert Camus, seyahatin güç lakin öğretici bir tecrübe olduğuna inanıyor. Ona nazaran seyahat etmeyi değerli kılan şeyse temelde kaygı. “Seyahatteyken, yani memleketimizden uzaktayken hepimiz Lahza gelir belirli bilinmeyen bir endişeye kapılırız, içimizde eski alışkanlıklara Geri dönmek için içgüdüsel bir Dilek kabarır. Seyahatin en bariz yararı budur,” diyor kitabın bir yerinde. “Artık tıpkı anda hem Fazla kararlı hem de savunmasız haldeyizdir, o denli ki en küçük bir dokunuş bizi varlığımızın derinliklerine kadar ürpertir. Bir Fer seli duruyordur karşımızda ve o Fer seli aslında sonsuzluğun ta kendisidir. Haz için seyahat ettiğimizi söylememeliyiz bu yüzden. Seyahat etmenin beşere haz veren bir yanı yoktur, bana nazaran seyahat etmek bir Cin ruhsal imtihandan geçmektir. Kültürden anladığımız, en mahrem duyumuza dair – sonsuzluk duyusuna dair – alıştırma yapmaksa şayet, kültür için seyahat ettiğimizi söyleyebiliriz. Haz bizi kendimizden uzaklaştırır, seyahatse bizi kendimize Geri getirir.”
Gülenay Börekçi
egoistokur
Bu yazma Timeturk.com’dan alınmıştır.
Yorum Yok