Moğan Ovası’ndaki Türk göçerlerin konut sahipliğinde Erdebil eyaletine bağlı Abbasabad kentinde düzenlenen şenliğe, göçerlik ömrünü devam ettiren Şahseven ve Kaşkay Türkleri, Gülistan eyaletinden gelen Türkmenler, şimal Horasan, Loristan ve Kürdistan’ın göçer Kürtleri, Huzistan, Kohgiluye-Buyer Ahmed bölgelerinde yaşayan göçer Arap aşiretleri, Çeharmahal-Bahtiyari eyaletinden gelen Bahtiyari aşiretleri katıldı.
Göçerlere ilişkin yöresel yemekler ile klasik el sanatları eserlerinin sergilendiği şenlikte meydanda dolaştırılan Arap ve Türkmen atları ile Moğan bölgesine mahsus develer ziyaretçilerden İlgi gördü.
Göçerlerin hayatlarını idame ettikleri klâsik keçe ve kıl çadırlarda gelen konuklara ikramlarda bulunulurken göçerlerin günlük hayatları üzerine konuşmalar yapıldı.
Ayran aşı, yöresel tereyağlı ekmek çeşitleri, sac ekmeği, “egence” ismi verilen şimal Horasan’a mahsus pişi, tuluk ismi verilen yayıklarda hazırlanan ayran ve tezek ateşinde demlenmiş çaydan tadan ziyaretçiler her şeyin doğal olduğu şenlik boyunca keyifli anlar geçirdi.
Ziyaretçiler, klasik giysilerini giyinmiş göçer bayanlar, itinayla hazırlamış çadırlar, Yemek hazırlayan aileler, yün tarayan erkekler, katır, Beygir ve boynuzlarına zil takılmış sürü rehberi keçiler ile çokça fotoğraf çektirdi.
El emeği göz ışığı ahşap, seramik, deri, hasır, yün ve keçeden yapılan eserlere gösterilen İlgi ise azımsanamayacak derecede fazlaydı. Stant açan göçerler hiç sıkılmadan gelen her ziyaretçiye en ince detayına kadar eserlerinin özelliklerini anlattı.
El örmesi halı, çanta, süs eşyası ve yün perde, deriden yapılan halı ve çanta, erkeklerin eğirdiği yün iplik, yün iplikten yapılan çorap, şapka, hırka, kazak üzere eserleri inceleyen ziyaretçiler gereksinimlerine nazaran alış veriş yapmayı da ihmal etmedi.
Uzak eyaletlerden gelen kimi iştirakçiler ise boyut olarak Aka olan eserlerini tanıtıp sipariş toplamayı tercih etti.
ERDEBİL’DE 45 GÖÇER TÜRK AŞİRETİ VAR
Moğanlı göçer aşiret üyesi İsmail İsmailzade, Erdebil eyaletinde yaklaşık 45 göçer Türk aşireti olduğunu ve eyaletin nüfusunun yüzde 5,4’ünün göçerlerden oluştuğunu söyledi.
Eyaletin 11 kentinde yaşayan göçerlerin ülke iktisadına katkısının Aka olduğunu vurgulayan İsmailzade, bir milyon 500 binden Çok hayvan beslediklerini, her Yıl on binlerce ton et, süt, peynir, yün, tarım eseri üretmenin yanı Dizi binlerce metrekare halı dokuduklarını aktardı.
Festivale şimal Horasan eyaletinden katılan Masume Zülfikari ise göçerlerin halı ve kilim serüvenini anlattı.
Zülfikari, kolay üzere görünen fakat güç süreçleri olan halı ve kilim dokumanın göçerler için hem ekonomik hem de kültürün devam ettirilmesi açısından Kıymetli olduğunu belirtti.
Koyunlardan kırkılan yünün tarama, eğirme, kök boyası ile boyama üzere süreçlerden geçtiğini kaydeden Zülfikari, daha sonra iplerin kalınlığına ve renk ahengine nazaran sınıflandırıldığını ardından kurulan tezgahlarda dokunduğunu söyledi.
Her halının dokunduğu vakitten izler taşıdığını, şükrü ve kudreti temsil eden figürlerin kesinlikle yapıtlarda yer aldığını söyleyen Zülfikari, “Her halı ve kilimin bir öyküsü var. Halılara nakşedilen her figürün de bir manası. Dokunan eser Biricik başına halı değil, bir hikaye de dokunuyor.” diye konuştu.
Şehirlerde kaybolmaya Çehre tutmaya başlayan dokumacılığın göçerler ortasında hala devam ettiğini belirten Zülfikari, göçerlerin kıssalarını ve mesleklerini istikbal kuşaklara aktarmaya çalıştığını lisana getirdi.
“GÖÇERLİK HAYATI güç ancak DOĞAL”
Kurulan keçe çadırda konukları karşılayan ve onlarla göçer hayatını konuşan Mehsa Şahseven ise uzaktan otantik ve cezbedici görülen göçer hayatının asında Fazla güç olduğunu söyledi.
Şahseven, her Yıl kışlak ile yaylak ortasında aylar süren seyahatler yaptıklarını aktararak yüzlerce kilometrelik yolda birçok badireyle gayret ettiklerini lisana getirdi.
Geçimlerini hayvancılık ve Vakit vakit çiftçilikle sağladıklarını Anlatım eden Şahseven, bütün ıstıraplara Karşın rızıklarının peşinde koştuklarını, birebir vakitte yüzlerce yıllık kültürlerini sürdürdüklerini kaydetti.
Şahseven, ömürlerini “zor” lakin “doğal” biçiminde nitelendirerek, “Yine de konutunu sırtında taşımak yerine her insan rahat bir hayat sürmek ister. Bu yüzden Belde ve yerleşik hayat daha cazip geliyor. Her şeye Karşın klasik ömrümüzü sürdürüyoruz.” diye konuştu.
Festivale İran Kültürel Miras, Turizm ve El Sanatları Bakanı İzzetullah Zergami, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (ECO) genel Sekreteri Hüsrev Nazıri, Türkiye’nin Tahran Büyükelçisi Prof. Dr. Hicabi Kırlangıç, ECO Üye ülke büyükelçileri ile ülke temsilcileri ve Erdebil Eyalet Valisi Hamid Amoli’nin yanı Dizi binlerce yerli ve yabancı turist katıldı.
Yorum Yok