Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, Çin seyahatinin akabinde ortaya koyduğu; Avrupa’nın ABD’ye bağımlılığını azaltması ve Tayvan üzere mevzularda ABD’nin siyasetlerini izleyerek kendisine ilişkin olmayan krizlerin içine çekilmemesi gerektiğini vurgulayan “bağımsız Avrupa” vizyonu, ABD-Avrupa sınırında bekle-gör sürecine ve tansiyona yol açtı.
Macron’un 5 Nisan’da Çin’e yaptığı 3 günlük ziyaretin dönüşünde uçakta, medya kuruluşu Politico ve Les Echos gazetesine ABD ile münasebetler ve Tayvan konusunda yaptığı açıklamalara yönelik basına yansıyan reaksiyonlar gündemde.
Macron, röportajda Avrupa’nın stratejik özerkliğini sağlaması için ABD’ye olan bağımlılığını azaltması ve Çin ile Tayvan hakkında mümkün bir çatışmaya iç olmaktan kaçınması gerektiğini belirtmiş; Avrupa’nın “üçüncü bir harika güç” haline gelmesi için bunların Gerekli olduğunu savunmuştu.
Avrupa’nın silahlanma ve güç konusunda ABD’ye bağımlılığını artırdığını, kıtanın bunun yerine kendi savunma sanayisinin yükseltmeye odaklanması gerektiğini vurgulayan Macron, Avrupa için en Aka riski, kendisine ilişkin olmayan, Avrupa’nın stratejik özerkliğini inşa etmeyi engelleyecek krizlere bulaşmak olarak tanımlamıştı.
Cumhurbaşkanı Macron’un “Amerikan siyasetini, bir Cin panik refleksiyle takip etmeye başlamamız paradoks olur. Biz Avrupalılara sorulan soru şudur; ‘Tayvan konusunu süratlice gündeme getirmenin bize bir yararı olacak mı?’ Hayır. Biz Avrupalılar için bu hususta birilerinin takipçisi olmak, Amerika’nın ritmine yahut Çin’in çok reaksiyonuna nazaran devinim etmek gerektiğini düşünmek en berbatı olacaktır.” açıklaması hem ABD’de hem de Avrupa’da yankı buldu.
“BAZI KISIMLAR KESİLDİ” NOTU
Röportaj yayınlanırken Politico’nun, Fransız Cumhurbaşkanlığının (Elysee Sarayı), Macron’un röportaj vermesinin ön şartı olarak haber yayımlanmadan kendisine ilişkin kısımların Denetim ve tashih etme kuralını ortaya koyduğuna ait okurları için düştüğü not da Macron’un açıkladığı kelamlardan çok, açıklamadığı kelamlara dikkati çekti.
Politico, röportajı “Fransız Cumhurbaşkanı’nın Tayvan ve Avrupa’nın stratejik özerkliği hakkında daha da Aleni konuştuğu röportajın birtakım kısımları, Elysee Sarayı tarafından kesildi.” sözüyle okurlarıyla paylaştı.
BEYAZ SARAY
Macron’un, Avrupa’nın ABD’den Müstakil olmasına ait ortaya koyduğu vizyon ve ülkesinin Çin ile Tayvan ortasında mümkün bir çatışmaya iç olmaktan kaçınması gerektiğini istikametindeki sözlerine; Washington’dan kıymetlendirme ak Saray Ulusal Emniyet Kurulu Stratejik Bağlantı Koordinatörü John Kirby’den geldi.
Kirby, ABD ve Fransa’nın güzel bağlara sahip olduğuna ve birçok mevzuda Birlikte çalıştıklarına işaret ederek “Cumhurbaşkanı Macron’un açıklamalarına ait yorumu Elysee Sarayına bırakıyorum.” dedi.
“ÇİN BU KELAMLARI DUYMAYA DÜNDEN HEVESLİ”
ABD’li Cumhuriyetçi Senatör Marco Rubio da Macron’un Politico’ya verdiği demeci Twitter’dan alıntılayarak hususa ait paylaştığı görüntüde, “Macron’un kendi ismine mı yoksa Avrupa ismine mı konuştuğunu netleştirmemiz gerek. Bunun karşılığını, Avrupa’nın nerede durduğunu bir Lahza Evvel netleştirmeliyiz.” dedi.
Avrupa’nın, Özellikle Fransa’nın, kendini savunmak için 70 yıldır Aka ölçüde ABD’ye bağımlı olduğunu söyleyen Rubio, şunları kaydetti:
“Macron global üstün Güç olma rolüne büründüğünde ve teröristlerle savaşmak için şimal Afrika’ya asker gönderdiğinde, bölgeye birliklerini gönderemedi bile. Onları oraya biz götürüp getirdik. Avrupa Şayet Macron’un örneğindeki üzere bir başına kalmayı tercih edecekse, bu durumda çıkarlı çıkacak olan biziz.”
Rubio, Macron’un, Fransa’nın kendisine ilişkin olmayan krizlerin içine çekilmemesinden yana kelamlarını işaret ederek, “Eğer müttefiklerimiz, Macron’un söylediği üzere, ‘Tayvan konusunda ne ABD’yi ne Çin’i tutarız.’ diyorsa, tahminen biz de birtakım hususlarda taraf tutmamalıyız. Tahminen biz de basitçe ‘Tayvan konusuna ve Çin’den istikbal mümkün tehditlere odaklanacağız, siz Avrupa ve Ukrayna’ya odaklanın.’ diyebilmeliyiz.” sözlerini kullandı.
Senatör Rubio, Çin’in, Macron’un açıklamalarını duymaya “dünden hevesli” olduğunu belirterek, Elysee Sarayı’nın verilen röportajın birtakım kısımlarını sansürlemesiyle “Fransız Cumhurbaşkanı’nın bu hususta daha da ileri gittiğinin anlaşıldığı” değerlendirmesini yaptı.
ABD’li Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham da hususa ait, Twitter’dan, “Macron Afrika’da kuvvetli bir liderlik imajı verirken Çin ve Rusya Laf konusu olduğunda, zayıf bir pozisyonda devinim ediyor ve Rusya ile Çin’in dünya için neler hazırladığını sahiden anlamıyor.” paylaşımı yaptı.
Önceki ABD Lideri Donald Trump da Fox News’e yaptığı açıklamada, Macron’un Çin Devlet Lideri Şi Cinping’e “yaranma” peşinde olduğunu söylemişti.
New York Times gazetesi de Macron’un Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan kısa bir müddet Evvel Moskova’ya savaşın çıkmasını engellemek için yaptığı ziyaretin etkisiz kaldığını anımsatarak Fransız Cumhurbaşkanı’nın Çin konusunda da “isabetsiz duruş” sergilediğini yazdı.
AVRUPA’DAN DAYANAK DE Mevcut TENKİT DE
Konuya ait Avrupa’dan yükselen seslerden biri, Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Charles Michel oldu.
Medya kuruluşu Politico, ortak kurum olduğu Fransa’nın halk yayıncısı France Info TV’ye Michel’in verdiği ve bu akşam yayınlanacak röportaja ait birtakım kısımları evvelden paylaştı.
Michel’e nazaran, Avrupalı başkanlar Emmanuel Macron’un ABD’den “stratejik özerklik” kazanması gerektiği tarafındaki görüşüne giderek daha Çok Olumlu bakıyor.
“Stratejik özerklik konusunda nihayet birkaç yıla kıyasla bir sıçrama yaşandı.” kelamlarının yer aldığı habere nazaran, AB Kurulu Lideri, ABD ile ilgilerin, AB’nin Washington’ı “körü körüne, sistematik olarak takip edeceği” manasına gelmediğini söylüyor.
“ŞÜPESİZ BİRİLERİNİN BEYİN VEFATI GERÇEKLEŞTİ”
Polonya, Macron’un açıklamalarından rahatsızlık duyduğunu birinci lisana getiren ülkelerden oldu.
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, Avrupa’nın ABD’ye orta koymasını reddederek “ABD ile ittifak Avrupa güvenliğinin mutlak temelidir.” açıklamasını yaptı.
Polonya Milletlerarası Bağlantılar Enstitüsü (PISM) Yöneticisi Slawomir Debski de Macron’un NATO’nun beyin vefatının gerçekleştiği halindeki kelamlarına atıfta bulunarak, “Hiç elbet bir yerlerde birilerinin beyin vefatı gerçekleşti.” yorumunu yaptı.
Alman hükümeti, Macron’un açıklamaları hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
Alman Hükümet Sözcü Yardımcısı Christiane Hoffmann Berlin’de yaptığı açıklamada, “Yabancı devlet liderlerinin gazetelere verdikleri röportajları değerlendirmiyoruz.” tabirlerini kullandı.
Hükümetten “yorum yok” değerlendirmesi gelse de, Almanya’da Macron’un kelamları reaksiyon aldı.
Avrupa Parlamentosu Avrupa Halkları Partisi’nin Alman Lideri Manfred Weber, Macron’un Avrupa’nın ABD’nin siyasetlerinin peşinden gitmemesine yönelik sözlerine işaret ederek “Özgürlük ve demokrasiyi destekleyen hiç kimse takipçi değildir.” dedi.
Almanya’nın muhalefetteki Milletvekili Norbert Röttgen, Macron’un “aklını kaçırmış” olabileceği yorumunu yaptı.
Macron’un, deneyimsiz ve tehlikeli telaffuzlarıyla Avrupa’yı zayıflattığını ve ülkesinde olduğu üzere Hariç siyasette da mı gerçekle kontağını kaybetmiş olabileceğini söyleyen Röttgen, “Şi ve Putin üzere adamlara saldırganlıklarının bizi ilgilendirmediğini söylersek, çatışma daha da kaçınılmaz olur. Bu bir caydırıcı değil, tersine ayartmadır. Macron’un açıklamaları nihayet derece sorumsuzdur.” değerlendirmesinde bulundu.
Alman gazetelerinden Bild Zeitung mevzuya ait, “Macron’un Çin karşısında tehlikeli diz çöküşü” başlığını atarken Die Welt, “Macron, Çin’in oyunlarını oynayarak Pekin’in Batı’yı bölme umutlarını besliyor.” yorumuna yer verdi.
Tagesspiegel, Fransa Cumhurbaşkanı’nın kelamlarına reaksiyon göstererek “Macron, Şi ile eşit seviyede konuşabileceğine nitekim inanıyor mu? (Macron) Çin’de Fransa ve Avrupa için neler başardı? Pekala Ukrayna için? Macron’un Pekin’e yönelik iltifatlarının Çin’deki karşılığı nedir?” tabirlerini kullandı.
FRANSA MEDYASINDA MACRON
Cumhurbaşkanı Macron’un kelamlarına gelen reaksiyonlar üzerine Elysee Sarayı, Fransa’nın ABD’yi Çin’e tercih etmeyeceğini işaret etti.
Le Monde’un Fransa Cumhurbaşkanlığından gizli bir kaynağa dayandırdığı haberde, Laf konusu yetkilinin Tayvan konusunda ABD iç kimsenin Fransa’yı bir belirsizliğe sürüklemeye İmkan tanınmayacağını söylediğine yer verildi.
Buna nazaran yetkili, savunma endüstrisinden Hint-Pasifik stratejisine kadar Fransa’nın Çin ve insan hakları konusundaki prensiplerinin Aleni olduğunu da aktardı.
Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire de Europe 1 radyosuna yaptığı açıklamada, ülkesinin ABD’nin müttefiki olduğunun Kuşku götürmez bir gerçek olduğunu savunarak Fransa’nın, ABD ile birebir kıymetleri ve birçok ekonomik çıkarı paylaştıklarını söyledi.
Le Maire, “Ancak ABD’nin müttefiki olmamız, Çin’e karşı durmamız gerektiği manasına gelmez.” dedi.
Avrupa Parlamentosu üyesi ve Macron’un partisi Rönesans’ın önderi Stephane Sejourne, Fransa’nın Tayvan Boğazı’ndaki tansiyonu azaltmaya yardım etmek istediğini savundu.
Sejourne, böylece Avrupa Birliği’nin katkısının, mümkün bir savaşın belirleyici bir Güç olmasının önüne geçmesiyle olacağı değerlendirmesini yaptı.
Tayvan’ın Çin tarafından mümkün işgaline sessiz kalma dileklerinin bulunmadığını belirten Sejourne, “Ama Yeniden de şunu söylemeliyim ki, ABD ile Çin ortasında gerçek bir ayrım var; bir yandan dünyanın en Aka demokrasisi, diğer yandan otoriter bir rejim.” diye konuştu. AA
Yorum Yok